Duizenden jaren lang hebben mensen in de zon geleefd zonder zich druk te maken over zonnebrandcrème of huidkanker. Zonnen zonder smeren en zonder te verbranden? Ja, verbranden kan schade geven aan de huid en is waarschijnlijk een factor in het ontstaan van kanker. Maar of het DE oorzaak is, valt nog te bezien.
Als je nu denkt hûh? Maar het is toch gewoon wetenschappelijk vastgesteld dat zon huidkanker veroorzaakt? Nee, dat is het niet. Wetenschap is altijd in beweging. We weten maar het topje van de ijsberg van wat er nog te ontdekken valt. Verbranding in je jonge jaren waarschijnlijk een risicofactor, maar zeker geen garantie voor het krijgen van huidkanker.
Veel zaken zijn niet keihard bewezen. Maar artsen presenteren vaak iets als keiharde waarheid, omdat ze niet onzeker over willen komen. Producenten en verkopers van producten, zoals zonnebrandcrème, zijn daar natuurlijk hartstikke blij mee. En kranten en tijdschriften, praten dat netjes na.
Wat weten we over huidkanker, zon en vitamine D? Onder andere dit:
- Je kunt huidkanker krijgen op plekken waar de zon niet komt. Dus hoe kan zon daar dan de oorzaak zijn?
- Vitamine D komt erg weinig voor in natuurlijke voeding. Dus we zijn als mens gemaakt om met behulp van de zon elk jaar onze vitamine D voorraad weer aan te vullen. Met factor 30 blokkeer je zo’n 95% van die vitamine D aanmaak.
- Het lijkt erop dat vitamine D eigenschappen heeft die juist helpen voorkomen dat je kanker krijgt. Denk aan darmkanker, prostaatkanker, borstkanker en jawel, huidkanker!
- Vitamine D tekort wordt in verband gebracht* met vele ziekten en klachten, waaronder botontkalking en hart- en vaatziekten. En als je dan bedenkt dat de belangrijkste bron voor vitamine D aanmaak de zon is, dan heb je als mens gewoon zon nodig.
- Vitamine D supplementen hebben niet hetzelfde positieve effect als zonlicht, zonlicht biedt meer!
- Meer gebruik van zonnebrandcrème en een hogere factor gaat samen op met de stijging van het aantal mensen met huidkanker.
- Zonnebrandcrème is in 2016 een industrie van meer dan 1,5 miljard dollar.
- Waarschijnlijk blokkeert zonnebrandcrème het natuurlijke signaal van het lichaam dat je uit de zon moet gaan. Je huid wordt minder snel rood en minder snel pijnlijk, maar de schade door UV straling is waarschijnlijk nog steeds hetzelfde. Dus je denkt veilig te zijn terwijl je dat niet bent.
- Zonnebrandcrème verstoort de aanmaak van melanine, de stof waardoor je bruin wordt en dat bruin worden beschermd je weer tegen de zon. Als je eenmaal mooi gekleurd bent, verbrand je minder snel.
*Als iets in verband gebracht wordt met iets anders, betekent dat niet dat dat de oorzaak is. Het betekent alleen dat het waarschijnlijk (niet eens zeker) een rol speelt, samen met andere oorzaken. Praktisch geen enkele ziekte of klacht heeft één enkele oorzaak. Meestal spelen meerdere problemen een rol bij het ontstaan van ziekten en klachten.
Hoe kun je zonnen zonder te smeren èn zonder te verbranden?
De standaard adviezen zijn rustig opbouwen (en daar moet je bewust even moeite voor doen!) en verder gebruik maken van schaduw en lange luchtige kleding zoals linnen. Maar er zijn mogelijk meer factoren die ervoor zorgen dat je minder snel verbrand. Die moeten zeker nog verder onderzocht worden. Maar alvast een paar aanwijzingen hebben, kan geen kwaad.
Carnivoor eetpatroon
Ik lees graag op blogs van mensen die strikt alleen vlees, vis en als ze er tegen kunnen ook eieren en (rauwe) zuivel eten. Want hoe bizar is het dat mensen daar gezonder van worden (eindelijk ziekte onder controle en klachten weg). En één van de opvallende dingen die ik daar bij meerdere mensen heb gelezen is dat ze minder snel verbranden dan voorheen. Ook de mensen met een lichte huid; minder snel dan ze gewend zijn van zichzelf.
Interessante vragen
Dat roept natuurlijk vragen op (die verder onderzocht kunnen worden). Ligt het aan de hoeveelheid eiwitten die ze binnen krijgen? Of aan de verzadigde vetten? Of aan vitaminen of de mineralen die ze via het vlees veel binnen krijgen?
We hebben een aanwijzing!
In vleesvet, vis, eieren en zuivel zit in verhouding veel minder omega-6 vet. Een onderzoek uit 2018 laat een verband zien tussen een hoge inname van meervoudig onverzadigde vetten (Vooral de omega-6 vetten) en een grotere kans op huidkanker. Dus wellicht speelt een teveel aan omega-6 vetten een rol bij het ontstaan van huidkanker.
Hoe kom je aan een hoge inname van omega-6 vet?
Door ons moderne eetpatroon eten we veel meer omega-6 vetten. De volgende vetten en producten zijn zeer hoog tot hoog in deze meervoudig onverzadigde vetten, met name linolzuur.
- Saffloerolie
- Druivenpitolie
- Zonnebloemolie
- Hennepolie
- Maisolie
- Tarwekiemolie
- Katoenzaadolie
- Soja-olie
- Sesamolie
- Rijstolie
- Arachideolie/pindaolie
- Margarine
- Halvarine
- Bak- en braadproducten
- Frituurolie
- Slaolie
- En in veel producten uit de supermarkt, van kipfiletschnitzel tot oven zoutjes tot proteïne-repen.
Ga zonnen, zonder smeersels, maar doe het verstandig!
Onze huid is de belangrijkste producent van de best werkende vitamine D voor ons. Veel beter dan D uit een potje. Je hebt zon nodig. Dus ga zonnen zonder smeren en zonder te verbranden, maar doe het verstandig!