Het volgen van het GAPS dieet vraagt wat aanpassingen in je eetpatroon. Maar is dat erg? Hier een 3-gangen keuzemenu om ideeën op te doen. Pas het menu aan (of maak zelf een menu) op basis van wat jouw lichaam goed verdraagt.

Voorgerechten

Zalmtartaar met gefermenteerde zure room en bieslook

Of

Paté à la campagne (gemakkelijke paté van gehakt en lever)

Hoofdgerechten

Hertenstoof met knolselderijpuree en gestoofde cherrytomaatjes

Of

Kipfilet of kippendijen met parmaham gevuld met brie,

met sperziebonen en champignons

Nagerechten

Appel met cranberry uit de oven, met gefermenteerde vanilleroom

Of

Warme ananas met geklopte kokosroom

RECEPTEN

Zalmtartaar met gefermenteerde zure room en bieslook

Let op! De zure room die je in dit recept gebruikt (heel gemakkelijk recept), maar moet je wel twee dagen van te voren maken. En de ingrediënten voor dit recept zijn per persoon, dus zelf even vermenigvuldigen met het aantal personen waar je het voor maakt.

• 100 gram verse zalm per persoon (vraag bij visboer zalm die geschikt is om sushi/tartaar van te maken)
• Ongeveer 1 eetlepel zelfgemaakte zure room (voorbereiden)
• Zout & peper
• Bieslook
• Komkommer of sla als garnering, gefermenteerde venkel zou qua smaak ook goed passen

1. Snij de zalm in dunne plakjes (0,5 cm), dan in dunne reepjes en vervolgens in kleine blokjes.
2. Doe de blokjes in een schaal en meng er de (zelf gefermenteerde) zure room door.
3. Breng op smaak met zout, peper en fijngeknipte bieslook.
4. Schep de zalmtartaar op bordjes en garneer met bijvoorbeeld wat komkommer, sla of iets anders wat qua smaak goed past en je goed verteert.

Zure room (zelf gefermenteerd)

Gefermenteerde zure room kun je heel gemakkelijk maken door een flesje/beker room (ongeveer 2,5 dl) in een glazen pot te doen en daar 30-45 ml RauwPower kefir doorheen te roeren. Laat de pot 24-48 uur staan op kamertemperatuur tot de room dikker is en meer op crème fraîche lijkt en zurig smaakt.

De eerste dag een paar keer roeren is aan te raden, omdat de room in eerste instantie bovendrijft en het laagje kefir naar onderen zakt.

Paté à la campagne (gemakkelijke paté van gehakt en lever)

Je hebt een patévorm van ongeveer 1,5 liter of een glazen cakevorm nodig om de paté in te maken. Plus een grotere ovenschaal waar deze schaal in kan staan.

• 1 kilo varkensgehakt, niet gekruid
• 300-400 gram lever (kip of varkens of rund of van een ander dier)
• 1 medium ui, fijn gesnipperd
• 1 flinke teen knoflook, uit de pers of geraspt
• 1-2 theelepels zout
• Zwarte of witte peper, naar smaak
• 200-300 gram ontbijtspek (zonder ‘meuk’)
• Kokend water

1. Doe het gehakt in een kom.
2. Pureer de lever in een keukenmachine en meng die met de fijngesnipperde ui en de andere ingrediënten (behalve het ontbijtspek) door het gehakt. Houd rekening met dat het ontbijtspek ook zout is. Wil je het gehakt mengsel testen op smaak, bak dan even snel een beetje gaar in een klein koekenpannetje.
3. Warm de oven voor op 160 graden.
4. Bedek de patéschaal of de glazen cakevorm op zo’n manier met de spekplakjes, dat de schaal (redelijk) bedekt raakt en de plakjes over de rand hangen, zodat je ze straks over de bovenkant van de paté kunt vouwen. Als je je nu afvraagt wat ik bedoel, zoek dan even op internet naar afbeeldingen van ‘how to cover terrine with bacon’.
5. Doe het vleesmengsel in de schaal (in het ‘spekjasje’) en druk het goed aan. Vouw de overhangende plakjes spek over de bovenkant, zodat ook de bovenkant min of meer bedekt is.
6. Dek de schaal nu goed af met aluminiumfolie.
7. Breng ongeveer 1-1,5 liter water aan de kook.
8. Zet de schaal met paté nu in een grotere ovenschaal. Vul die grotere ovenschaal met heet water, zodat het water ongeveer halverwege de patéschaal komt.
9. Zet de schaal voorzichtig in de oven en bak de paté in ongeveer 1 uur gaar.
10. Haal voorzichtig de ovenschaal met de patéschaal erin uit de oven.
11. Laat de paté afkoelen en dek af met nieuw folie of het deksel van de patévorm.
12. De paté is een aantal dagen houdbaar in de koelkast, de rest kun je invriezen (en later als lunch gebruiken).

Serveren

Snij een plak paté af en leg op een bordje. Garneer met wat salade en/of gefermenteerde groenten.

Hertenstoofpotje met knolselderijpuree en tomaatjes uit de oven

Ingrediënten hertenstoofpotje voor 4 personen:

In plaats van ontbijtkoek, gebruik je een beetje pompoen om de jus wat dikker te maken, koekkruiden voor de smaak en eventueel een beetje honing om te zoeten.

• 1 kg hertenstoofvlees
• Ghee, eendenvet/ganzenvet of rundervet om in te braden
• 1 medium tot grote ui
• 1 winterwortel of een paar kleinere wortels
• 1 teentje knoflook
• 100 ml rode wijn
• 300 ml zelfgemaakte bouillon of water
• 2 theelepels koekkruiden
• 125 gram pompoenblokjes
• 2 blaadjes laurier
• 3 kruidnagels
• Peper en zout, naar smaak
• Honing (optioneel)

1. Laat het vlees buiten de koelkast op kamertemperatuur komen. Spoel het hertenvlees schoon met koud water en snij het (als het grote stukken zijn) in kleinere stukken. Laat goed uitlekken en dep droog met een schone doek of keukenpapier.
2. Pel de ui en snij hem in halve ringetjes.
3. Schil de wortel (of wortels) en snij in kleinere stukken.
4. Pel de knoflook en snij in stukjes.
5. Snij een stukje pompoen van ongeveer 125 gram in kleine stukjes.
6. Verwarm een braadpan en laat daar 2-3 eetlepels vet in smelten. Braad de stukjes vlees rondom bruin.
7. Giet de wijn erbij, breng aan de kook en laat even zonder deksel de meeste alcohol verdampen.
8. Doe daarna de andere ingrediënten erbij, breng aan de kook, doe het deksel op de pan en zet de warmte bron zo laag mogelijk. Het stoofvocht mag zachtjes pruttelen.
9. Na 2,5-3 uur stoven is het vlees zacht. Proef nogmaals en voeg eventueel nog wat zout toe en eventueel wat honing voor een iets zoetere smaak.

Knolselderijpuree

• 1 knolselderij, een medium tot grote voor 4 personen
• Roomboter (of ghee, eendenvet/ganzenvet, rundervet of zelf gefermenteerde zure room)
• Zout (en peper)

1. Schil de knolselderij en snij hem in plakken, repen en daarna in blokken van ongeveer 3×3 cm.
2. Breng de blokken knolselderij met wat water in een pan aan de kook. Zet de warmtebron lager en kook 15-18 minuten tot de stukjes goed gaar zijn.
3. Giet de knolselderij af en pureer de blokjes met een staafmixer.
4. Roer er 2-3 eetlepels vet naar keuze of zure room door en breng op smaak met zout (en peper).

Tomaatjes uit de oven

• 250-400 gram kleinere tomaten of cherrytomaatjes
• Olijfolie
• Zout (en peper)

1. Verwarm de oven voor op 180 graden
2. Laat de tomaatjes heel of snij ze doormidden en leg ze in een ovenschaal.
3. Sprenkel er wat olijfolie over en strooi er wat zout (en peper) op.
4. Zet de schaal ongeveer 20 minuten in de oven, totdat de tomaatjes warm en wat zachter zijn.

Kipfilet of kippendijen met parmaham gevuld met brie, met sperziebonen en champignons

Let op!!! Ik geef hoeveelheden per persoon.

• 2 kippendijen of 1 enkele kipfilet p.p.
• 2 plakken rauwe ham (parma of prosciutto of andere/lokale rauwe ham)
• 25-30 gram brie per persoon
• Ghee of eendenvet/ganzenvet om in te braden
• Witte wijn of rosé (optioneel)
• Houten cocktailprikkers (optioneel)

Omdat de brie en de ham al zout zijn, heb je misschien geen/weinig zout nodig.

1. Als je kipfilet gebruikt, snij dan voorzichtig het dikkere deel open, zodat je de filet kunt vullen met brie.
2. Snij de brie in plakje ‘op maat’, zodat je ze tussen een opengeklapte kippendij kunt doen of in een opgesneden kipfilet.
3. Doe de stukjes brie in de kippendij of in de filet en wikkel om een kippendij 1 plak rauwe ham en om een kipfilet twee plakken rauwe ham. Zet eventueel vast met een cocktailprikker.
4. Verwarm een braadpan voor en laat daar vet in smelten. Bak de gevulde kipstukken om en om goudbruin. Zet de warmtebron lager (en giet eventueel een scheutje droge witte wijn of rosé erbij) en laat de kip met het deksel erop in ongeveer 10-15 minuten gaar worden.

Sperziebonen met champignons

• 50-75 gram sperziebonen (diepvries of vers) per persoon
• 25-50 gram (kastanje)champignons per persoon
• Ghee of eendenvet/ganzenvet om in te bakken
• Zout en peper naar smaak

1. Kook de sperziebonen gaar.
2. Snij de champignons in plakjes.
3. Bak de champignons gaar in wat vet, roer de gare sperziebonen erdoor en breng op smaak met zout en peper.

Appel met cranberry uit de oven, met gefermenteerde room

Let op!!! Ik geef hoeveelheden per persoon. En de zure room die je in dit recept gebruikt (heel gemakkelijk recept), moet je wel twee dagen van te voren maken.

• 1 appel per persoon
• 20 gram cranberry’s (diepvries of vers) per persoon
• kaneel of koekkruiden
• Vet (roomboter, ghee, eendenvet/ganzenvet)
• Honing om te zoeten (optioneel, een neutrale honing, zoals acacia-honing of andere lichte honing is hier geschikt voor)
• Zelf gefermenteerde zure room (1-2 eetlepels p.p.)

1. Verwarm de oven voor op 180 graden.
2. Schil de appels en snij ze in partjes. Doe ze in een ovenschaal (of individuele schaaltjes) en verdeel de cranberry’s erover.
3. Strooi er een klein beetje kaneel of koekkruiden over (naar smaak).
4. Verdeel wat lepeltjes vet over het fruit.
5. Meestal is het niet nodig, maar als je wil, kun je nog een beetje honing over het fruit verdelen.
6. Zet de appel met cranberry’s in de oven en laat in 20-25 minuten zacht en warm worden.
7. Schep het warme fruit in schaaltjes of op bordjes en serveer met een royale schep zelfgemaakte zure room.

Warme ananas met geklopte kokosroom

• Verse ananas, schat even in hoeveel genoeg is voor het aantal eters
• Kokosolie
• 1 blik kokosmelk zonder ‘meuk’ (o.a. Ekoplaza eigen merk), klein voor 2-3 personen, groot voor 4-6 personen. (Een pakje kokosmelk is hiervoor niet geschikt.)
• Neutrale honing naar smaak (optioneel)

!!! Zet het blik kokosmelk voor gebruik in de koelkast

1. Snij de ananas in stukjes, geschikt voor een dessert.
2. Maak het blik kokosmelk open en schep alleen het stevig geworden deel van de kokosmelk eruit. Bewaar het vocht voor een stoofpot of soep.
3. Klopt de kokosroom ongeveer 3 minuten met een handmixer. Doe er dan eventueel wat honing bij en klop dat er goed door.
4. Verwarm kokosolie in een grote koekenpan en bak de stukjes ananas tot ze aan beide kanten een beetje goudbruin worden.
5. Schep de ananas in schaaltjes en schep er een dot geklopte kokosroom op

Tip: reageer je niet goed op kokosmelk, maar wel op de zelf gefermenteerde zure room of op rauwmelkse hangop? Dan kun je die ook iets zoeten met honing en gebruiken in plaats van de geklopte kokosroom.

Buiten de lijntjes van GAPS

PS: Heel strikt genomen worden ontbijtspek, parmaham, etc. niet geadviseerd binnen GAPS. De belangrijkste reden is dat de industrieel gemaakte versies nogal eens veel (on)nodige E-nummers bevatten. Dus kijk of je producten kunt vinden met alleen (slagers)zout en misschien een zuur, maar geen waslijst aan andere ingrediënten en E-nummers.

Verder hangt het er heel erg vanaf hoe gevoelig je bent of je met kerst een keer een beetje buiten de lijntjes kunt kleuren. Sommige mensen, die erg gevoelig reageren op elke minimale verandering, kunnen dat nu mogelijk nog niet, maar volgend jaar misschien wel!

Hulp nodig?

Begeleiding? Ik help je graag om je gezondheidspuzzel te maken door je te helpen de GAPS principes op maat te maken voor jouw lichaam en jouw leefsituatie: www.mijngezondedarmen.nl