Naar schatting heeft meer dan 10% van de Nederlanders last van prikkelbare darmen (PDS). Kenmerken van het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) zijn onder andere buikpijn, buikkrampen, winderigheid en problemen met de ontlasting. Sommige mensen hebben bij prikkelbare darmen (PDS) vooral diarree of zachte ontlasting, anderen vooral verstoppingen en sommigen afwisselend beide.

Daarnaast hebben veel mensen met prikkelbare darmen (PDS) ook last van een aantal andere (terugkerende) klachten of ziekten, die meestal niet in de darmen  zitten. Denk aan (deze lijst is niet volledig):

• Eczeem en andere huidklachten
• Astma
• Maagproblemen, zoals opkomend en brandend maagzuur en veel boeren
• Slechte vetvertering, galstenen
• Andere verteringsproblemen
• Voedselintoleranties en -allergieën
• Andere allergieën
• Vermoeidheid (soms extreme vermoeidheid)
• Gewrichtsproblemen, waaronder diverse reumatische aandoeningen
• Blaasontstekingen en bedplassen
• Vaginale schimmel
• Prostaatproblemen
• Lage rugpijn
• Hoofdpijn en migraine
• Hooikoorts
• Slecht slapen
• Vitamine- en mineralentekorten
• Etc.

Wat is de oorzaak van PDS?

Dr. Natasha Campbell-McBride stelt voor om de diagnose PDS te veranderen in ‘darmdysbiose’. Darmdysbiose is het medische woord voor een verstoorde darmflora.

Waarom is dat een probleem?

Meer en meer blijkt uit onderzoek dat je darmflora vanuit je darmen heel veel processen in het lichaam regelt en/of uitvoert. Een gezonde darmflora is onder andere betrokken bij:

• De aanmaak van vitaminen (vooral de B familie, voor zover we nu weten)
• Het verteren van je voeding
• De aanmaak en het reguleren van neurotransmitters (dus je flora heeft invloed op hoe je je voelt)
• De aanmaak en het reguleren van hormonen
• Het afvoeren van gif- en afvalstoffen
• Het samenwerken met je immuunsysteem
• Het gezond houden van je darmen en darmcellen zelf

Kort gezegd: als je darmflora een goede balans heeft, produceert je flora allemaal goede stoffen voor je en helpt je flora je gezond te houden.

Helaas geldt dat niet voor een darmflora die uit balans is! Een ongezonde darmflora produceert juist stoffen die schadelijk zijn voor je lichaam. Dr. Natasha Campbell-McBride zegt zelfs dat je darmflora één de belangrijkste bronnen van gifstoffen in je lichaam is.

Als gevolg van die gifstoffen gaan je darmen minder goed functioneren, raken je darmcellen beschadigd, verteer je je eten niet meer optimaal, raken je darmen lek (en draaien je immuunsysteem en je ontgiftingssystemen overuren), maak je bepaalde vitaminen, neurotransmitters en hormonen niet meer voldoende aan, etc. En al die problemen, zorgen na korte of langere tijd weer voor andere problemen.

Daarnaast vinden die gifstoffen geproduceerd door je verstoorde flora hun weg naar de rest van het lichaam, via je zenuwstelsel, je bloedbaan en je lymfesysteem. Dus ook op andere plekken in je lichaam kan een verstoorde darmflora voor problemen zorgen! (Zelfs als je niet eens echt last van je darmen hebt.)

In je darmen zit het begin van de domino-stenen die elkaar aantikken en in de loop van de tijd meer en meer problemen kunnen veroorzaken. Tenminste, als je er niks aan doet. Je ziet dan ook dat mensen met PDS in de loop van de jaren vaak steeds meer klachten krijgen en zelfs (auto-immuun)ziekten ontwikkelen.

Je hebt niet alleen een darmflora! Ze zitten in je hele lichaam

Langzaam komen we erachter dat je niet alleen een flora in je darmen hebt! Daar zit wel het allergrootste deel, maar ook bijvoorbeeld je baarmoeder en vagina, de placenta, je blaas en je gewrichten hebben een eigen flora. En die flora heeft invloed op de gezondheid van die onderdelen van je lichaam!

Wat kan je flora uit balans brengen?

In onze moderne wereld zijn er ontzettend veel zaken die onze flora kunnen beschadigen. Ik noem er een aantal, maar dit zijn ze zeker niet allemaal!

• Een slechte start als baby (de verstoring van de flora van de moeder, een keizersnee en het geen of kort krijgen van borstvoeding, geeft de ontwikkeling van de flora van de baby een slechte start.)
• Antibiotica (Soms is antibiotica echt noodzakelijk of zelfs levensreddend, maar meestal is het beter de kernoorzaak op te lossen en die ligt vaak in de darmen. Denk aan terugkerende blaasontstekingen, oorontstekingen, etc.)
• Vele andere medicijnen, vooral als die wat langer dan een paar dagen worden gebruikt. Denk aan pijnstillers, de pil, bepaalde antidepressiva en andere psychofarmaca, cholesterolverlagers (statines), etc.
• Maagzuurremmers, zij zorgen voor grote problemen in de hele vertering en voor verstoring van de darmflora.
• Stress
• Amalgaam vullingen
• Supplementen; langdurig onnatuurlijke concentraties van een voedingsstof of bepaalde kruiden slikken heeft ook invloed op het functioneren van je flora, zeker als flora die al uit balans was. Daarnaast bevatten veel supplementen ingrediënten die irriterend kunnen werken op de je flora en je darmen.
• Fabrieksvoeding, bijna alles wat in pakjes, zakjes, potjes, etc. zit heeft geen goede invloed op je flora.
• Teveel zetmeel (brood, pasta, aardappelen, rijst, noedels, koek, etc.) en suikers
• Etc.

De complexiteit van het lichaam en complexe interactie met de complexe flora zorgt ervoor dat je de oplossing niet kunt zoeken in symptoombehandeling. Je kunt bijvoorbeeld eczeem niet permanent oplossen met een zalfje of het weglaten van bepaalde voeding als je de kernoorzaak, de darmgezondheid, niet aanpakt. Als de kernoorzaak is aangepakt, heeft het lichaam ook geen reden meer om een ziekte of klacht ‘aan’ te zetten en blijft de ziekte of klacht weg.

Het lichaam is enorm complex en geen machine

Veel behandelaars, of dit nu de huisarts is, een specialist, een diëtist of iemand buiten de reguliere zorg, zijn opgevoed met het idee dat je het lichaam op detailniveau kunt beïnvloeden met medicijnen en supplementen. En soms lijkt dat ook zo, vooral als de behandeling een tijdelijk hulpmiddel is, waarna het lichaam het daarna weer zelf kan. Of het middel werkt tijdelijk. Of behandelingen zijn vooral symptoombestrijding, maar pakken de onderliggende oorzaak niet aan.

Focus op gezondheid

Het lichaam is te complex om je behandeling alleen op de ziekte of klacht af te stemmen. Om op lange termijn gezonder te worden, moet je kijken naar wat maakt iemand gezond? Hoe functioneert het lichaam? Wat heeft een lichaam nodig om zichzelf te onderhouden en te herstellen bij schade? Wat is schadelijk voor een lichaam? Hoe kunnen we dat anders doen? Hoe ondersteun je het lichaam gebruik te maken van het zelfherstellende vermogen?

Wat zijn de oplossingen?

Het door dr. Natasha Campbell-McBride ontwikkelde GAPS dieet heeft als doel om de darmen te herstellen (to heal and seal the gut) en de darmflora weer zoveel mogelijk in een goede balans te brengen. Daarmee stop je de toevoer van onverteerde voedseldeeltjes en andere schadelijke stoffen het lichaam in.

Daarnaast biedt het voedingspatroon royale hoeveelheden bouwstenen (vetten en eiwitten, plus de vitaminen en mineralen die je nodig hebt) om beschadigde delen van het lichaam te herstellen. Alles in je lichaam wordt constant vernieuwd. Je darmcellen worden elke 5-7 dagen vernieuwd, je huid elke 1-2 maanden, rode bloedcellen leven ongeveer 4 maanden en de cellen in je botten doen er ongeveer 10 jaar over om één voor één vervangen te worden. Daarom heb je een constante toevoer van bouwstenen nodig voor onderhoud en reparatie.

Ze laat ook weten dat voeding niet de enige factor is als het om gezondheid gaat. Andere aspecten zijn onder andere goed met stress omgaan, bewegen, tijd in de natuur doorbrengen, zonnebaden zonder te smeren (en zonder te verbranden), gezonde relaties met jezelf en anderen, traumaverwerking, etc.

Meer weten?

GAPS boek 1 GEEL (focus op darm-hersen-connectie): ‘Gut and Psychology Syndrome’ NL versie: Bekijk hem hier!

GAPS boek 2 BLAUW (focus op darm-lichaams-connectie): ‘Gut and Physiology Syndrome’ NL versie

Begeleiding? Ik help je graag om je gezondheidspuzzel te maken door je te helpen de GAPS principes op maat te maken voor jouw lichaam en jouw leefsituatie: www.mijngezondedarmen.nl