Heb jij (bijna) alle dagen dunne ontlasting?

“Mijn dochtertje en man hebben eigenlijk altijd dunne ontlasting. En stinken! Poep ruikt natuurlijk, maar dit is ècht van de categorie gasmaskers op.” Toen ik vroeg wat ze eraan deed reageerde ze verbaasd. “Wat kan ik eraan doen?!’ zei ze “Gelukkig hebben we ook nog een andere wc in huis, dus die gebruik ik tegenwoordig”.

“Ik heb al jaren diarree en dunne ontlasting. Ergens hoop je dat het vanzelf weggaat. Natuurlijk weet je dat dat niet zo is. Maar je leert er mee leven. Gezond? Nee, ik heb nooit gedacht dat het gezond was. Maar je went eraan. Het wordt normaal. Ik leerde ermee leven”.

Twee voorbeelden van gesprekken die ik onlangs had. Met mensen die dunne ontlasting normaal zijn gaan vinden. Ze zijn zeker niet de enige. Ik hoor het vaker. Dat dunne ontlasting gaat wennen. Alsof het nou eenmaal bij je hoort. Maar dunne ontlasting is niet normaal en zeker niet gezond! Het is een signaal van je lichaam dat er iets niet in orde is.

Je raakt langzaam uitgeput

Dunne ontlasting en diarree hebben, terwijl je geen buikgriep hebt, is vaak een teken van (ernstige) verterings- en of darmflora-problemen. Deze problemen hebben een groot gevolg: je neemt daardoor te weinig voedingsstoffen op en je lichaam raakt langzaam uitgeput.

Omdat je langzaam steeds vermoeider wordt, heb je vaak zelf niet door dat je steeds minder energie hebt. Totdat je ineens echt helemaal uitgeput bent. Dat is ook de reden dat je dunne ontlasting serieus moet nemen. En niet alleen je energie kan minder worden, maar je krijgt ook vitaminen- en mineralen-tekorten. En dat kan op termijn voor nog veel meer lichamelijke problemen zorgen.

Blijf er niet mee rondlopen

Als je darmen en de rest van je spijsverteringsstelsel goed functioneert, vind je zachte maar gevormde, bruine, iets ruikende drollen in je toilet. Je lichaam heeft dan rustig de tijd gehad om alle voedingsstoffen eruit te halen.

Als je waterige diarree of vaak te dunne ontlasting hebt gaat er iets mis. De meeste mensen hebben wel eens diarree als gevolg van voedselvergiftiging of buikgriep. Dat is normaal. Je darmen proberen met de diarree ook meteen de slechte bacteriën, zoals bijvoorbeeld de Salmonella eruit te spoelen.

Is het geen buikgriep en heb je langer en/of vaker diarree, dan is het aan te raden om naar je huisarts te gaan om te kijken of je bijvoorbeeld Coeliakie*, ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa of parasitaire infectie hebt.

Geen ziekte, wel steeds diarree?

Als je geen Coeliakie*, ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa of parasitaire infectie hebt, maar je blijft maar dunne ontlasting en diarree houden, dan blijven er nog genoeg andere oorzaken over. Meestal gaat er dan iets mis in je vertering en/of is je darmflora uit balans. Een aantal voorbeelden:

1. Het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)

Dit is een verzamelterm voor een groep klachten die op elkaar lijken. Vaak worden PDS klachten (deels) door onderstaande oorzaken veroorzaakt. En die zijn vaak prima op te lossen, te herstellen. Je hoeft dus niet levenslang PDS te hebben!

2. Fructose-intolerantie/malabsorptie

Kort gezegd, als je fructose niet goed opneemt zijn je darmcellen kapot. Fructose zit onder andere in suiker. Suiker (witte, bruine, etc.) bestaat uit een glucosemolecuul en een fructosemolecuul. Die moeten van elkaar losgeknipt worden met behulp van enzymen. Die enzymen ‘wonen’ op je darmcellen.

Daarna moet de fructose in je dunne darm opgenomen worden. Lukt dat niet en gaat de fructose door naar je dikke darm. Dan kan dat ervoor zorgen dat je diarree krijgt.

Kapotte darmcellen kun je bijvoorbeeld krijgen door het langer dan 2 weken gebruiken van pijnstillers zoals ibuprofen. Of bijvoorbeeld doordat je darmflora al langere tijd uit balans is.

3. Lactose-intolerantie

Voor lactose (melksuiker) geldt eigenlijk hetzelfde. Ook het enzym lactase ‘woont’ op je darmcellen. Bij kapotte darmcellen kunnen ze hun werk niet goed doen. En als het verteren en opnemen van lactose niet goed werkt, kun je last krijgen van diarree.

Zelfs als jij één van de mensen bent die van nature geen lactase meer produceert, zou je met behulp van je gezonde darmflora nog steeds een klein beetje lactose moeten kunnen verdragen. Denk aan een klein glaasje melk of een kommetje yoghurt. Maar veel mensen hebben ook niet zo’n gezonde darmflora meer.

4. Darmflora uit balans

Bij een gezonde darmflora heb je altijd een mix met goede bacteriën en potentieel slechte bacteriën. Die “slechte” bacteriën zijn geen probleem (en mogelijk zelfs nuttig) als ze niet met te veel zijn. Als ze gaan overheersen wordt het een probleem. Dan kunnen ze bijvoorbeeld met de stoffen die ze produceren je darmen irriteren. En daar kun je diarree van krijgen.

Geïrriteerde, licht ontstoken darmen hebben niet zoveel zin in eten verteren. En de ene dag zijn je darmen misschien wat geïrriteerder dan de andere.

Ook teveel flora op een plek waar minder hoort te zitten (SIBO) kan diarree (en misselijkheid) veroorzaken.

5. Kapotte darmcellen

Zoals hierboven genoemd, kunnen niet goed functionerende darmcellen voor een heleboel problemen zorgen. Er zijn veel factoren die direct of indirect voor schade aan de darmcellen kunnen zorgen. Denk naast pijnstillers en andere langdurig geslikte medicatie en antibiotica ook aan teveel stress, lang ongezond eten, te weinig slapen, etc.

Als je je darmcellen weet te repareren en je darmflora weer enigszins in balans weet te brengen, kunnen de meeste mensen weer zonder problemen fructose, lactose, knoflook, etc. eten. Maar dat herstel duurt een tijd. Denk aan 6-12 maanden; soms korter, soms langer. En als je je voeding weer goed kunt opnemen, krijg je ook weer meer energie. Tenzij er nog andere oorzaken zijn van je vermoeidheid, die aangepakt moeten worden.

6. Je hebt geen galblaas meer

Als je galblaas is verwijderd, maak je nog steeds gal aan. En dat is maar goed ook, wat je gal heb je o.a. nodig om je vetten te kunnen verteren en je vetoplosbare vitaminen (A, D, E en K) op te kunnen nemen en afvalstoffen af te voeren. Maar in plaats van dat het galzakje zich leegt bij een maaltijd, blijft je gal nu de hele dag door in je darmen druppelen.

Bij veel mensen geeft dat alleen in de eerste weken tot maanden na een galblaasoperatie wat problemen (niet per se diarree). Maar bij een aantal mensen blijft het diarree geven. Het constant doordruppelende gal irriteert de darmen. Daar is medicatie voor dat het gal bindt. Maar die medicatie bindt ook o.a. je vetoplosbare vitaminen (A, D, E en K). Dus als lange termijn oplossing is dit naar mijn mening niet aan te raden.

Je kunt beter kijken of je je darmen kunt versterken, zodat ze beter tegen dat druppelende gal kunnen. In de hoop dat je daardoor geen of minder medicatie nodig hebt. En voorkomen is beter dan genezen. Galblaasproblemen kunnen heel vaak (niet altijd) opgelost worden door aanpassing van voeding en leefstijl.

7. Histamine intolerantie

Histamine intolerantie is een heel groot en complex onderwerp. Teveel voor dit artikel. Maar één van de kenmerken van histamine intolerantie kan zijn dat je heel regelmatig dunne ontlasting/diarree hebt.

Histamine is een stof die van alles regelt in je lichaam. Het is onder andere een neurotransmitter en speelt een rol in je immuunsysteem, in het regelen van slapen en waken, in het regelen van je maagzuur, bij erecties en nog veel meer.

Pas als systemen in je lichaam flink uit balans raken, waaronder je darmflora, kun je histamine intolerant worden. Het duurt lang, vaak 2 jaar of langer, voordat dat weer wat in balans komt. En de voeding die je kiest en het zoveel mogelijk in balans brengen van je darmflora kunnen een belangrijke rol spelen bij dat herstel.

Helaas bestaan er veel misverstanden over histamine-intolerantie. Als “ergens” uit een test “iets” komt met histamine, wil dat nog niet zeggen dat je histamine intolerant bent.

Mensen met allergieën (zoals hooikoorts) kunnen gemakkelijk wat hoger in hun histamine zitten, maar hoeven niet histamine-intolerant te zijn. Dus als je “iets met histamine” hebt, wil dat nog niet zeggen dat je een histamine-arm eetpatroon nodig hebt om te herstellen. Liever niet, want veel herstellende voeding bevat ook histamine.

Wil jij een oplossing voor je langdurige dunne ontlasting?

Het zijn dus meestal problemen in je darmen die voor dunne ontlasting zorgen. En veel van die problemen zijn op termijn op te lossen. Daar wil ik je graag bij helpen.

Het klachten- en oorzaken-pakket van iedereen is altijd net even anders. Daarom kijken we heel specifiek naar jouw situatie. Op basis van je klachten maken we een plan van aanpak. Meestal starten we met een eliminatiedieet om te kijken of je intoleranties hebt en welke verteringsproblemen er zijn. En tegelijkertijd werken we aan herstel.

in mijn praktijk werk ik met het darmherstellende GAPS dieet als basis. Dat pas ik altijd aan op jouw specifieke klachten en je leefsituatie. Het doel is altijd dat je je voeding weer goed verteert en opneemt, waardoor je weer lekker in je vel komt te zitten. En natuurlijk dat je weer normale ontlasting krijgt, die niet zo vreselijk stinkt.

Wil je daar hulp bij, kijk dan eens naar de begeleidingstrajecten.

*Coeliakie is een auto-immuunziekte. Als je Coeliakie hebt zorgen gluten dat je lichaam je eigen darmen aanvalt. Je mag dan nooit meer een gluut eten wil je gezond blijven. Voor de eerste bloedtest bij de huisarts is het belangrijk om gluten te blijven eten, anders is er niets te zien. Het is dus belangrijk om uit te sluiten dat je Coeliakie hebt, voordat je iets probeert met glutenvrij eten.